Zijn resultaten uitgelezen voertuigelektronica en autosleutels voldoende voor bewijs fraude in de zin van de polisvoorwaarden en/of artikel 7:941 lid 2 BW?
Appellant in hoger beroep (‘de verzekerde’) had zijn auto bij Univé verzekerd tegen diefstalschade. Op 23 maart 2017 heeft de verzekerde bij Univé melding gemaakt van diefstal. Zijn auto zou tussen 07:15 uur en 12:00 uur zijn gestolen van een parkeerplaats. De verzekerde zou zijn auto daar om 07:15 hebben geparkeerd, waarna hij enkele uren met iemand op pad zou zijn geweest. Bij terugkomst om 12:00 uur zou de verzekerde hebben geconstateerd dat zijn auto was gestolen. Hij beschikte op dat moment over de sleutels van de auto. De verzekerde heeft bij de politie aangifte van diefstal gedaan. Univé heeft de schade als gevolg van de diefstal vergoed.
Op 11 mei 2017 is de auto van de verzekerde op een andere plaats teruggevonden. Univé heeft toen aanleiding gezien nader onderzoek in te stellen. Univé heeft onder meer de voertuigelektronica en de autosleutels van de auto uit laten lezen. Uit het onderzoek is gebleken dat:
- de auto geen braaksporen had en dat het alarmsysteem functioneerde;
- een van de autosleutels voor het laatst op 23 maart 2017 om 12:06 uur was gebruikt;
- dat de motor van de auto op 23 maart 2017 werd gestart om 03:03 uur en om 03:27 uur werd uitgeschakeld;
- dat de motor van de auto op 23 maart 2017 werd gestart om 10:02 uur en om 10:53 uur werd uitgeschakeld;
- dat de motor van de auto op 23 maart 2017 werd gestart om 10:53 uur en om 12:09 uur werd uitgeschakeld;
- de auto op 23 maart 2017 om 12:06 uur een kilometerstand kende van 79.030 en op 11 mei 2017 (toen de auto werd teruggevonden) een kilometerstand van 79.032.
De resultaten van het onderzoek kwamen duidelijk niet overeen met de verklaring van de verzekerde. Hij had immers verklaard dat hij zijn auto op 23 maart 2017 om 07:15 had geparkeerd, waarna hij zijn auto niet meer zou hebben teruggezien, terwijl uit het onderzoek was gebleken dat de autosleutels nadien nog waren gebruikt.
Volgens de verzekerde zou zijn auto zijn gehackt op het moment dat hij zijn auto afsloot (door middel van de zogenaamde Signal Amplification Relay Attack-methode). Dat is mogelijk bij auto’s die beschikken over een Keyless Entry & Go systeem, waarbij de auto met een knop kan worden gestart zonder gebruik te maken van de sleutel.
Het hof oordeelt – net als de kantonrechter in eerste aanleg – dat de resultaten van het onderzoek van Univé voldoende zijn om aan te nemen dat sprake is van fraude. Het hof legt aan dit oordeel ten grondslag dat de verzekerde geen (geloofwaardige) verklaring heeft gegeven voor de discrepanties tussen zijn eigen betoog en de objectieve metingen aan de auto. De enige verklaring die de verzekerde heeft gegeven, is door Univé voldoende weerlegd met de stelling dat door haar onderzoeker is geconstateerd dat de auto niet beschikte over een Keyless Entry & Go systeem. Zonder een dergelijk systeem, is het niet mogelijk de auto te hacken op een wijze zoals door de verzekerde was bepleit. Daarnaast – zo oordeelt het hof – zou met de theorie van verzekerde ook nog geen verklaring zijn gegeven voor het feit dat de auto tussen 23 maart 2017 om 12:06 en 11 mei 2017 slechts twee kilometer zou hebben gereden, terwijl de auto niet in de nabije omgeving is teruggevonden. Daar komt volgens het hof nog bij dat de verzekerde niet kon aantonen dat hij op de bewuste dag, ten tijde van de vermeende diefstal, op pad was met een andere persoon, terwijl hij dat wel had verklaard. Al met al, rechtvaardigen de omstandigheden terugvordering van de uitgekeerde schadevergoeding door Univé, aldus het hof.
Deze uitspraak is (wederom) een mooi voorbeeld van de voordelen van moderne technologie voor de bestrijding van verzekeringsfraude (zie bijvoorbeeld ook ECLI:NL:GHARL:2020:3742, ECLI:NL:RBNHO:2020:4362 en ECLI:NL:RBGEL:2021:2320).
