Europees Hof: veroordeling Le Pen voor haatzaaien was terecht - donkere wolken voor Wilders?

Een bespreking van het arrest van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens van 20 april 2010

Uitspraken Le Pen leveren veroordeling op in Frankrijk

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft in een recent arrest (alleen in het Frans gepubliceerd) een klacht van Front National politicus Jean-Marie Le Pen afgewezen. Le Pen klaagde tegen zijn veroordeling voor haatzaaien in Frankrijk. Zijn veroordeling was gebaseerd op onder meer de volgende uitspraak: 'De dag dat we in Frankrijk geen 5, maar 25 miljoen moslims hebben, zullen zij het zijn die het bevel voeren over ons. En de Fransen zullen zich tegen de muur drukken, zullen van de stoep afgaan met hun ogen op de grond gericht. Als ze dat niet doen, zegt men hen: "Wat loop je me aan te kijken. Wil je ruzie?" En dan kun je het beter op een lopen zetten voor je een afrossing krijgt.' Net als Wilders verdedigde ook Le Pen zich met de stelling dat hij moslims niet noemde als vertegenwoordigers van een geloof, maar van een politieke doctrine.

Ruime bescherming uitingsvrijheid politici

Het Hof benadrukt eerst dat de vrijheid van meningsuiting in het politieke debat de allerhoogste bescherming verdient. Dat geldt ook als uitingen 'shock, offend or disturb', of als wordt overdreven of geprovoceerd. Die doctrine is in de Nederlandse rechtspraak recent nog uitgebreid aangehaald door het Hof Den Haag in de corruptie-affaire in de Delftse politiek (ook wel de Gondelaffaire), waarover hier op Media Report is bericht.

EHRM: vrijheid van meningsuiting biedt geen bescherming voor hate speech

Toch redde Le Pen's beroep op vrijheid van meningsuiting het niet. Volgens het Europese Hof probeerde Le Pen met zijn uitspraken een gevoel van onveiligheid te creëren: hoe minder moslims, hoe veiliger de burger. Hij zette moslims lijnrecht tegenover 'de Fransen' en gaf voeding aan gevoelens van haat en verwerping richting moslims, aldus het Hof. Zijn veroordeling voor haatzaaien was dan ook noodzakelijk in een democratische samenleving en een toegestane inperking van zijn vrijheid van meningsuiting. In een uitgebreid commentaar bij de uitspraak wijst prof. Dirk Voorhof terecht op de gevolgen die dit arrest kan hebben voor het Wilders proces. Eerder werd in de media de uitspraak in de zaak Féret t. België van hetzelfde Hof al genoemd als uitspraak die wel eens vervelend zou kunnen zijn voor Wilders. Op Media Report schreef ik eerder al over de zaak Féret: volgens mij waren de uitspraken van de voormalige Belgische Front National voorman Féret niet direct vergelijkbaar met de uitingen waarvoor Wilders nu terecht staat. Dat ligt nu waarschijnlijk anders. Het lijkt er inderdaad op dat de uitspraak van het Hof in de zaak Le Pen voor Wilders niet veel goeds betekent. Zie hier een discussie over het Le Pen arrest op het NRC Handelsblad Recht & Bestuur blog.