Welke causaliteitsmaatstaf geldt in het verzekeringsrecht, wanneer de polis zelf daarover niets bepaalt?
Hoge Raad 15 oktober 2021
In 2016 is tijdens hevige weersomstandigheden schade ontstaan aan de daken van de gebouwen van eisers. Er was sprake van een zogenaamde ‘supercell’ waarbij hagelstenen van extreme afmetingen zijn gevallen. Storm, zoals die er (ook) op grote hoogte was, is van invloed geweest op de grootte en zwaarte van de hagelstenen. In deze procedure staat de vraag centraal of de door eisers afgesloten brandverzekering dekking biedt voor de schade. Eisers hadden er niet voor gekozen om naast stormschade ook hagelschade te verzekeren.
De Hoge Raad overweegt dat bij de beantwoording van de vraag van welke causaliteitsmaatstaf moet worden uitgegaan om te bepalen of het in een verzekeringsovereenkomst verlangde causale verband aanwezig is, het in de eerste plaats aankomt op wat partijen zijn overeengekomen. Indien de overeenkomst niet expliciet bepaalt van welke causaliteitsmaatstaf moet worden uitgegaan, is de rechter niet gehouden de aanwezigheid van dat causale verband in beginsel aan de hand van de zogenoemde leer van de dominant cause te onderzoeken (HR 4 juni 2021, ECLI:NL:HR:2021:815). Het hof had deze leer nog wel toegepast.
De causaliteitsmaatstaf moet volgens de Hoge Raad dus worden gevonden door middel van uitleg van de betreffende overeenkomst. Het betrof in dit geval een zogenoemde named perils-polis, waarbij de verzekerde de mogelijkheid heeft per object te kiezen tegen welke gevaren de polis dekking biedt. En in dit geval hadden eisers er dus niet voor gekozen om zich ook tegen het gevaar van hagel te verzekeren Dit brengt mee dat de polisbepaling die dekking bood voor stormschade beperkt moet worden uitgelegd, in die zin dat schade die door storm wordt toegebracht wel gedekt is, maar schade die ontstaat door neerslag van hagel niet. Bij die uitleg past het – in redelijkheid – niet om schade die ontstaat door neerslag van hagelstenen die onder invloed van hevige storm, hoog in de atmosfeer, erg groot en zwaar zijn geworden, door toepassing van een ruime causaliteitsmaatstaf (alsnog) aan te merken als een gevolg van storm.
Deze uitspraak is relevant voor de praktijk, ook (ver) buiten dit specifieke terrein van supercell schades. Wanneer in een verzekeringspolis geen causaliteitsmaatstaf is opgenomen kan het immers vaker lastig zijn om te bepalen of een bepaalde schade gedekt is. De Hoge Raad overweegt in lijn met een eerder arrest van juni dit jaar (HR 4 juni 2021, ECLI:NL:HR:2021:815) dat het feit dat in de polis geen maatstaf is opgenomen niet automatisch tot gevolg heeft dat de dominant cause-leer moet worden toegepast. Het komt dan aan op uitleg van de polis. En, zo leert dit arrest, als die polis voorzag in de mogelijkheid om te kiezen tegen welke risico’s wel en geen dekking zou worden geboden, noopt dit tot een beperkte uitleg. Of beter gezegd: een strengere causaliteitsmaatstaf.
Wilt u hier meer over weten? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!
Klik hier voor de uitspraak:
Schade na ‘supercell’: stormschade of hagelschade?
