De eiser in deze zaak bij de kantonrechter van de rechtbank Amsterdam heeft als professioneel fotograaf foto’s en filmpjes gemaakt van het huwelijk van minister Grapperhaus. Dit materiaal is veelvuldig in de media vertoond, omdat hierop te zien is dat hij het niet bepaald nauw neemt met de op dat moment geldende coronamaatregelen.
Ook verschenen de beelden op commonsensetv.nl, een website die volgens de omschrijving ‘Onafhankelijk Oprecht Nieuws & Opinies’ bevat. De fotograaf heeft geen toestemming gegeven voor het gebruik van de beelden door commonsensetv.nl. De publicatie maakt daarom inbreuk op zijn auteursrecht.
De fotograaf heeft daarop eerst een e-mail gestuurd naar commonsensetv.nl, waarin hij verzocht de beelden te verwijderen en schadevergoeding te betalen. Commonsensetv.nl heeft hier niet op gereageerd, maar wel de sommatie op de website geplaatst met de titel ‘CTSV krijgt een schadeclaim van €9.375 vanwege screenshots Grapperhaus’. In de post is opnieuw een van de beelden gebruikt.
De domeinnaam commonsensetv.nl is door Hostnet als registrar bij SIDN geregistreerd. SIDN regelt de registratie van de .nl-domeinnamen. Een registrar is een tussenpersoon die domeinnaamdiensten aanbiedt en die namens de domeinnaamhouder het contact met SIDN onderhoudt. In het ‘Whois’ register van SIDN is het mogelijk om te achterhalen wie achter welke domeinnaam zit. Bij commonsensetv.nl stonden echter niet de gegevens van de houder van de domeinnaam vermeld, maar “Privacy protected by Hostnet”. Onder die naam registreert Hostnet domeinnamen van klanten die hun naam en adres niet in de Whois vermeld willen zien.
De advocaat van de fotograaf sommeert daarom Hostnet om €7.155 aan schade te vergoeden en te bevestigen dat de beelden van commonsensetv.nl worden verwijderd. Hostnet reageert daarop dat de hosting voor deze website niet wordt verzorgd door Hostnet, maar door een andere provider. Hostnet adviseert de fotograaf dan ook om contact op de nemen met deze hosting provider. Dezelfde dag heeft Hostnet de partij op wiens verzoek de domeinnaam was geregistreerd per e-mail op de hoogte gesteld van de klacht.
De advocaat van de fotograaf merkt in zijn reactie aan Hostnet op dat de handelsnaam van Hostnet (‘privacy protected by Hostnet’) staat vermeld als houder van de domeinnaam en herhaalt de sommatie. Hostnet mailt terug:
“Hostnet B.V. is een webhosting bedrijf waarin klanten bij ons domeinen kunnen registreren. Deze domeinen kunnen ook worden aangevraagd worden met Privacy bescherming waardoor de klant zijn/haar informatie gewaarborgd blijft, dit houd (sic) niet weg dat de klant nog steeds aansprakelijk is voor eventuele klachten.”
Hostnet stelt vervolgens voor de klacht door te sturen naar degene op wiens verzoek de domeinnaam is geregistreerd en te vragen of deze contact wil opnemen met de fotograaf. Daarnaast geeft Hostnet aan dat als de website aangepast moet worden of deze verwijderd moet worden, Hostnet daarbij niet kan helpen. Het beheer van het domein wordt immers door SingleHop LLC en niet door haar, zo stelt Hostnet.
De advocaat van de fotograaf neemt daar geen genoegen mee en zegt onder meer:
Uitgangspunt is dat de domeinnaamhouder verantwoordelijk is voor de website gekoppeld aan het domein. Zo ben ik houder van de domeinnaam van mijn kantoor, en daar verantwoordelijk voor. Hostnet B.V. zal houder zijn van hostnet.nl en is verantwoordelijk voor de daar aan verbonden website. Blijkbaar zijn jullie voor klanten gaan optreden als domeinnaamhouder. Dat jullie dat doen moeten jullie natuurlijk helemaal zelf weten. Het heeft echter wel tot gevolg dat jullie daarmee aansprakelijk zijn voor hetgeen er op de aan de domeinnaam gekoppelde website gebeurt (zie ook de SIDN voorwaarden).
Nu blijkt dat Hostnet niet aan de sommatie zal voldoen, gaat de advocaat van de fotograaf over tot dagvaarding. Na ontvangst van de dagvaarding heeft Hostnet op eigen initiatief de gegevens van de eigenlijke domeinnaamhouder verstrekt. In de tussentijd heeft de beheerder van commonsensetv.nl de overeenkomst met Hostnet opgezegd en even later is er voor de domeinnaam in de Whois van SIDN een andere registrar geregistreerd: PDR Ltd. Endurance Group, met een adres in India. Er worden sindsdien helemaal geen houdergegevens meer vermeld in de Whois van SIDN.
De fotograaf vordert een verklaring voor recht dat Hostnet inbreuk heeft gemaakt op zijn auteursrechten door het materiaal i) openbaar te maken en te verspreiden, ii) zonder naamsvermelding openbaar te maken en te verspreiden, iii) te verminken door bij te snijden en vervolgens openbaar te maken en te verspreiden. Ook vordert de fotograaf dat Hostnet al het beschermde materiaal op commonsensetv.nl verwijdert en verwijderd houdt. Als Hostnet hier niet aan voldoet, dan dient zij haar medewerking te verlenen aan de verwijdering en/of buitenwerkingstelling van commonsensetv.nl of dient het vonnis in de plaats te treden van een zelfstandig verzoek van Hostnet aan SIDN tot onmiddellijke buitengebruikstelling van de domeinnaam, zo vordert de fotograaf.
De kantonrechter gaat daar niet in mee en oordeelt dat er inderdaad inbreuk is gemaakt op de auteursrechten van de fotograaf, maar niet dat dit is gedaan door Hostnet. Dat Hostnet zich naar de buitenwereld toe presenteert als houder van een domeinnaam, betekent niet dat deze partij verantwoordelijk is voor alles wat er op de aan die domeinnaam gekoppelde website gebeurt, en dat als iemand een foto of filmpje post op een website dat inbreuk maakt op een auteursrecht, de domeinnaamhouder automatisch ook inbreuk maakt op dat auteursrecht.
Daarom komt het aan op de vervolgvraag; valt Hostnet anderszins een verwijt te maken waaruit volgt dat zij onrechtmatig heeft gehandeld jegens de fotograaf? Daarbij is relevant dat Hostnet fungeerde als registrar voor de eigenlijke domeinnaamhouder en daarnaast de identiteit van deze eigenlijke domeinnaamhouder afschermde door als naam van deze eigenlijke domeinnaamhouder ‘Privacy protected by Hostnet’ weer te geven. Hostnet was niet de hosting provider, dit was SingleHop LLC.
De kantonrechter overweegt dat een registrar die tevens als formele domeinnaamhouder optreedt, in een situatie als deze drie dingen kan doen:
- zij kan de klacht van de derde doorleiden naar haar klant, de eigenlijke domeinnaamhouder (zij kent immers diens naam en adres en zij schermt die af);
- zij kan de naam en het adres van de eigenlijke domeinnaamhouder verstrekken aan de derde op wiens rechten inbreuk worden gemaakt, zodat deze rechtstreeks contact kunnen hebben;
- zij kan de domeinnaam en de website ontkoppelen, zodat de website geheel offline gaat.
Onder omstandigheden kan een registrar, die tevens als formele domeinnaamhouder optreedt, onrechtmatig handelen door te weigeren een of meer van deze maatregelen te nemen. Een registrar, die tevens als formele domeinnaamhouder optreedt, kan daarentegen niet gedeeltelijk ingrijpen op een website en bepaalde content verwijderen. Dat kan, naast degene die de website feitelijk beheert, alleen de hosting provider. Dat is SingleHop LLC.
Daarnaast komt aan de orde in hoeverre Hostnet deze maatregelen had hoeven nemen. De kantonrechter oordeelt dat deze vraag niet beantwoord hoeft te worden, nu is vastgesteld dat Hostnet geen content kon verwijderen van commonsensetv.nl. De fotograaf heeft Hostnet dus gesommeerd iets te doen wat zij niet kon doen. Wel heeft Hostnet aan twee van de drie hierboven genoemde maatregelen voldaan, zelf zonder dat dit haar gevraagd werd. Zij heeft de klacht direct doorgeleid en de naam en adresgegevens van de eigenlijke domeinnaamhouder doorgegeven aan de fotograaf. De kantonrechter concludeert daarom dat Hostnet niets heeft gedaan of nagelaten wat onrechtmatig is jegens de fotograaf. De vorderingen van de fotograaf worden daarom afgewezen.
Heb je vragen over dit stuk, neem contact op met Nienke Visser, advocate intellectueel eigendom bij Kennedy Van der Laan.