Een gesprek met Han Mesters - ABN AMRO - over het (commerciële) belang van ESG en het aannemen van talentvolle en bewuste werknemers.
Vanaf 1 januari volgend jaar moeten grote beursgenoteerde bedrijven voldoen aan de duurzaamheidsrapportageverplichting CSRD. Zo ook ABN Amro. Volgens Han Mesters, sector banker zakelijke dienstverlening bij die bank, is deze verplichting niet alleen moreel juist, maar maakt deze inmiddels deel uit van de risico-analyse van de financiële instelling.
Wie twintig jaar geleden het hoofdkantoor van ABN Amro midden op de Zuidas was binnengelopen, zag niet het beeld dat je vandaag de dag ziet. Uiteraard zijn er mensen die nog strak in pak lopen, maar velen zijn ook casual gekleed. De sfeer lijkt zo op het eerste gezicht gemoedelijk.
Het bevorderen van ESG
Het staat misschien wel symbool voor de mentaliteitsomslag van de bank, die zich gaandeweg, net als bij veel andere organisaties, heeft voltrokken. Het mag allemaal wat informeler. Het past ook binnen de maatschappelijke transities waarin we zitten. Meer aandacht voor ethiek en good governance, betere verhoudingen op de werkvloer en gericht op duurzaamheid, zowel intern als naar buiten. Kortom: immateriële zaken doen er steeds meer toe. Op die manier wordt de bank ook aantrekkelijker voor de nieuwste generaties.
Han Mesters heeft het in de loop van de tijd allemaal zien veranderen. Hij is al ruim 25 jaar werkzaam bij de bank, onder meer als beleggingsanalist. De laatste jaren is Mesters, van huis uit economisch historicus, zich als sector banker Zakelijke dienstverlening steeds meer gaan bezighouden met strategie en trends, het bevorderen van human capital en ESG, dat staat voor Environmental, Social, and Governance. Die bepaalt voor een groot deel de aantrekkelijkheid van de onderneming voor investeerders en zal in de toekomst alleen maar belangrijker worden. Mesters: ‘Ik was een van de eerste binnen de bank die hier een cursus over volgde.’ Inmiddels geeft hij tal van presentaties om collega’s van de noodzaak te overtuigen.
De ‘S’ is een flinke uitdaging
Die cv’s geloven we vaak wel. Het zijn in de regel allemaal slimme mensen met mooie cijferlijsten. Waar het om gaat, zijn de vaardigheden en de manier waarop je in het leven staat. Sta je achter de waarden van ESG of ben je bereid die eigen te maken?’
Met het milieugedeelte – de “E” zijn we als organisatie al behoorlijk ver, zegt Mesters. ‘Zo kunnen we de CO2-uitstoot meten en daar een prijskaartje aanhangen. Grote bedrijven kunnen hun toeleveranciers in de keten aanspreken, als er sprake is van tekortkomingen of misstanden.’ Dat laatste is een belangrijk punt, omdat het hier in een aantal gevallen om grote mondiale supply chains gaat, waar je als onderneming of organisatie in de toekomst steeds meer op kan worden aangesproken.
Wat betreft het sociale gedeelte is er nog wel een flinke uitdaging. Het gaat hier om de sociale transitie binnen bedrijven, bijvoorbeeld op het gebied van inclusie en diversiteit, maar ook aantrekkelijk werkgeverschap, talentontwikkeling, eerlijk werk en onderwijs. ‘Dat meten is nu nog behoorlijk lastig,’ aldus Mesters. Maar hij heeft er desgevraagd wel een idee bij. ‘Kijk, als bank verlenen we transitieleningen op basis van social impact. Dan gaan we naar een supermarkt en vragen we hoeveel mensen in dienst zijn met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat gaan we dan over drie tot vijf jaar meten en als dat aantal is gestegen, krijgt zo’n onderneming korting op de financiering. Ze zijn dan immers sociaal goed bezig.’ Let wel: als je straks je ESG niet op orde hebt, heb je een probleem, voorziet Mesters: ‘Leveranciers moeten zich ervan bewust zijn dat grote bedrijven in dat geval druk op jou uit kunnen oefenen. Omdat zij erop worden aangekeken.’ Wie over het hele speelveld straks niet ESG-proof is, mist dus wellicht de boot. Mesters: ‘Ik hamer voortdurend op die bewustwording.’
Daaraan gekoppeld is het feit dat veel klanten van de bank vanaf 1 januari volgend jaar moeten voldoen aan de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Niet alleen binnen je klantorganisatie zelf, maar ook binnen de keten van bijvoorbeeld toeleveranciers. Veel klanten van de bank zijn daarom al volop bezig met de implementatie van de CSRD. In het Financieel Dagblad waarschuwde de bank onlangs terloops ook andere bedrijven: weet dat het nog een hele kluif is. ABN Amro was overigens als grote organisatie al eerder ESG-rapportageplichtig onder de zogeheten SFDR-richtijn.
Het grote belang van menselijk kapitaal
Nu de niet-financiële kant belangrijker wordt, neemt ook het belang van talentvolle en geschikte werknemers toe. Mensen die zich in de ESG-waarden kunnen vinden. Human capital – een verzamelterm voor kennis, ervaring en vaardigheden van je mensen in de organisatie- is voor hem dan ook een belangrijk concept. ‘Vooral de nieuwste generaties op de arbeidsmarkt willen op een plek zitten waar ze iets kunnen betekenen voor de maatschappij. Als je in hen investeert en hen kan behouden voor ABN Amro, krijg je er ook iets voor terug. En dat vertaalt zich dan weer naar meer financieel gewin.’ In het ESG-tijdperk moet je dus de juiste werknemers aantrekken. De bank is erop gebrand tijdens sollicitatieprocedures. ‘Die cv’s geloven we vaak wel. Het zijn in de regel allemaal slimme mensen met mooie cijferlijsten. Waar het om gaat, zijn de vaardigheden en de manier waarop je in het leven staat. Sta je achter de waarden van ESG of ben je bereid die eigen te maken?’
Mesters ziet dat starters, anders dan hun collega’s twee generaties boven hen, bewuster in het leven staan. Dat nemen ze ook mee naar de werkvloer. Zinvol en maatschappelijk bezig zijn is voor hen een voorwaarde in hun loopbaan. En als de werkcultuur hen niet meer bevalt, zijn ze weg. ‘De vijftigers en zestigers die nu aan de top staan, zien dat toch wat minder. Die krijgen vaker jeuk van het woord purpose. Dus ja, dat schuift allemaal op en daardoor krijg je ook een ander bedrijf.’ Hij is ook heel benieuwd wat de generatie gaat doen die nu nog op de middelbare school zit. ‘Uit onderzoeken blijkt dat zij alleen nog maar bij een bedrijf of organisatie willen werken als die een afspiegeling is van de diverse maatschappij. Daarin niet meegaan vormt op den duur een risico. Al die zaken, die trends, van intergenerationele verschillen tot de drang tot duurzaamheid, is precies wat ik voortdurend naar mijn collega’s terugkoppel.’
Met het oog op alle transities zijn er dus, samengevat, heel veel zaken waar je je als onderneming op moet aanpassen.