Dag van de Bouw en inspirerend seminar: ‘vastgoed is losgoed’
Vandaag is de Dag van de Bouw (18 juni 2022) en graag worden de inzichten en boodschappen die tijdens het seminar “Duurzaamheid en circulariteit in bouw en vastgoed”1 van advocatenkantoor Kennedy van der Laan gedeeld. De open sfeer en fysieke bijeenkomst leidde tot leuke en relevante vragen en discussies, waarbij na afloop een duidelijke boodschap van architect, ondernemer en inspirator Thomas Rau werd gesteld: ‘Vastgoed is losgoed’.
De thema’s duurzaamheid en circulariteit sluiten goed aan bij deze stelling, maar wat houdt dit in? Toelichting volgde vanuit het juridisch kader en de presentaties van de advocaten uit het bouw en vastgoedteam van Kennedy van der Laan werden aandachtig beluisterd. TAUW was aanwezig vanwege onze nauwe betrokkenheid in de bouw en vastgoed wereld, relatie met de juridische kaders en het positief bijdrage aan onze leefomgeving. Zo zien wij bij deze thema’s uitdagingen en kansen binnen onze adviesdiensten, waaronder gebiedsontwikkeling en transacties.
Scherpe blik op aanbestedingen, bouwcontracten en huurovereenkomsten
Kennedy van der Laan deelde haar professionele kijk vanuit wet- en regelgeving, praktijkvoorbeelden en persoonlijke inzichten. Uitdagingen en kansen werden vanuit drie invalshoeken bekeken: ‘duurzaam en circulair aanbesteden’, ‘bouwcontracten’ en het ‘beheer van vastgoed’.
Binnen duurzaam en circulair aanbesteden is de belangrijkste bevinding dat duurzame aanbestedingen stijgen2, maar nog te vrijblijvend zijn. Toename van duurzame aanbestedingen zal middels wet- en regelgeving wijzigen en toenemen. Ondersteuning van de Europese Commissie waar voorstellen liggen over minimale verplichte groene inkoopeisen zullen hieraan bijdragen. Procesmatig wordt verwacht dat deze binnen het huidige aanbestedingstraject passen en de procedure niet hoeft te wijzigen.
Binnen bouwcontracten luidde de vraag of nieuwe circulaire contracten nodig zijn? Middels scenario’s en voorbeelden werd geschetst de aannemer wel of niet te betrekken na oplevering en welke duurzaamheidsaanpassingen nodig zijn in besluiten en wetten. Betreft het laatste dienen nog ontbrekende definities zoals ‘circulair’ en ‘duurzaam’ en concrete circulaire/duurzame verplichting(en) te worden opgenomen in het UAV3. Impact maken middels regie ligt in de huidige situaties meestal bij de opdrachtgevers. Om verduurzamingsmaatregelen te waarborgen luidt het advies verantwoordelijkheden in bouwcontracten op te nemen, waarbij vooraf de duurzaamheidsdoelstellingen en mogelijkheden goed te worden overwogen, rekening te houden met onzekerheden en voldoende flexibiliteit en controle vast te leggen.
Het huurcontract, verduurzamingsmaatregelen, verantwoordelijkheden en de aankomende Omgevingswet werden geaccentueerd tijdens de presentatie over de vastgoed beheerfase. De verantwoordelijkheid zal in de aankomende Omgevingswet de zogenoemde ‘drijver’ van een inrichting zijn, die tevens de regie heeft over bijvoorbeeld het doorvoeren van energie besparende maatregelen en energielabels. Vastleggen en waarborging in onder meer huurovereenkomsten van welke duurzaamheidsmaatregelen, kosten en rapportages werd als visie gedeeld.
Afsluitende presentatie Thomas Rau
Aanvullend werd afgesloten met een zeer inspirerende presentatie van Thomas Rau, die onder andere het houten, duurzame en vrijwel volledig uit elkaar te halen en ergens opnieuw is op te bowen hoofdkantoor van Triodos bank heeft gerealiseerd. Zijn boodschap is duidelijk: ‘Vastgoed is losgoed’. Hiermee benadrukt hij dat de mens op aarde te gast is binnen een gesloten systeem waarbij alles is gelimiteerd, dus ook de grondstoffen en energie die benodigd zijn binnen de bouw en vastgoed. In de plaats van ‘na’-denken, moeten we ‘voor’-denken om van lineaire naar circulaire systemen te gaan. Anders gezegd: het volledig hergebruiken van grondstoffen, zonder verlies van kwaliteit. Dit is belangrijk, en dit integreren als het vertrekpunt van het menselijke handelen en het kenbaar maken van de financiële voordelen, zoals het niet afschrijven van vastgoed, zijn wat Thomas betreft belangrijke kansen. Deze boodschap neemt TAUW mee naar huis en inspireert jullie hopelijk ook!