Op 19 maart jl. heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel ‘Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie’ als hamerstuk afgedaan. Na inwerkingtreding van de nieuwe wet zal het voor gedupeerden makkelijker worden om in een collectieve actie schade te verhalen. Wanneer op de aangesproken partij op grond van het huidige recht een verplichting tot schadevergoeding rust, kan daarvoor straks ook een collectieve actie worden ingesteld.
Huidige situatie
Op dit moment voorziet de Wet Collectieve Afhandeling Massaschade (WCAM) reeds in de mogelijkheid om een overeenkomst die voorziet in de afwikkeling van een groot aantal gelijksoortige vorderingen tot schadevergoeding – een massaschade – en die is gesloten tussen een organisatie die de belangen van de gedupeerden behartigt en de aansprakelijke partij of partijen, door de rechter verbindend te laten verklaren voor de gehele groep van gedupeerden.
Art. 3:305a BW bepaalt daarnaast dat een stichting of vereniging met volledige rechtsbevoegdheid een rechtsvordering in kan stellen die strekt tot bescherming van gelijksoortige belangen van andere personen. Dit kan bijvoorbeeld een verklaring voor recht betreffen. De rechtsvordering kan echter niet strekken tot schadevergoeding.
Nieuwe wet
De nieuwe wet creëert de mogelijkheid voor een collectieve schadevergoedingsactie. In de praktijk bestaat behoefte aan een dergelijke actie omdat de aangesproken partij niet altijd bereid is om te onderhandelen over een schikking. En zelfs wanneer aansprakelijkheid vaststaat kan de onderhandelingsbereidheid ontbreken omdat de aangesproken partij verwacht dat de individuele gedupeerden toch geen gang naar de rechter zullen maken. Bijvoorbeeld omdat de omvang van hun vordering gering is. De wetgever noemt ‘strooischade’ als voorbeeld.
Er ontstaat straks één regime voor collectieve acties op grond van artikel 3:305a BW, ongeacht of ze strekken tot schadevergoeding in geld of niet. Als meer belangenorganisaties een collectieve vordering willen instellen voor dezelfde gebeurtenis of gebeurtenissen over soortgelijke feitelijke en rechtsvragen, wijst de rechter uit hun midden de meest geschikte aan als Exclusieve Belangenbehartiger voor alle gedupeerden. De uitspraak van de rechter in de procedure is bindend voor alle gedupeerden die niet hebben ge-optout.
Angst voor een claimcultuur
De mogelijkheid van een collectieve schadevergoedingsactie kan leiden tot angst voor een ‘claimcultuur’ of ‘Amerikaanse toestanden’. De wetgever wil dit probleem ondervangen door eisen te stellen aan de belangenorganisatie. De organisatie dient de organisatie en financiën op orde te hebben. Wanneer de organisatie niet aan deze vereisten voldoet, kan de vordering niet ontvankelijk worden verklaard.
De wet zal vanaf 1 januari 2020 in werking treden. Wilt u meer weten over de nieuwe wet? Bekijk onze Class actions pagina en neem gerust contact met ons op bij vragen.
