Vanaf 25 september jl. is het thuiswerkadvies versoepeld. Tot die datum werden werknemers geadviseerd om alleen naar kantoor te komen wanneer dat noodzakelijk was. Vanaf 25 september geldt: ‘werk thuis als het kan en op kantoor als dat nodig is’.
Veel werkgevers kiezen dan ook voor een combinatie van werken op de kantoorlocatie en thuis. Gelet op de positieve ervaringen met thuiswerken is het de verwachting dat zo’n hybride werkvorm ook na het opheffen van de laatste maatregelen in de strijd tegen het coronavirus bij veel werkgevers gangbaar zal blijven.
Combinatie van werken op locatie en thuis
Op 24 september jl. heeft staatssecretaris Wiersma in een brief aan de Tweede Kamer een toelichting gegeven op de versoepeling van het thuiswerkadvies. Van werkgevers wordt verwacht dat zij hun verantwoordelijkheid nemen en afspraken maken over een passende verdeling tussen werk op locatie en thuis. Daarbij dient uiteraard acht te worden geslagen op de verspreidingsrisico’s van het coronavirus zoals die er helaas nog altijd zijn. Van werknemers met verkoudheidsklachten wordt nog steeds verlangd dat zij thuisblijven en zich laten testen. Nu volledig thuiswerken niet langer de norm is, kan van de werknemer in principe ook verlangd worden dat hij of zij weer (deels) op kantoor komt werken. De afgelopen 1,5 jaar is vanuit huis gewerkt in verband met een uitzonderlijke situatie dus van enig ‘recht om thuis te werken’ zal in beginsel geen sprake zijn.
Thuiswerkvergoeding
In de afgelopen periode zijn veel werkgevers overgegaan tot het betalen van een thuiswerkvergoeding. Werken vanuit huis brengt immers extra kosten mee. Op dit moment is er een wetsvoorstel in behandeling dat het mogelijk moet maken dat werkgevers belastingvrij een vergoeding van EUR 2,- per thuiswerkdag kunnen betalen aan de werknemer. Hiervoor zal een gerichte vrijstelling in de werkkostenregeling worden geïntroduceerd. Als het wetsvoorstel wordt aangenomen kunnen werkgevers vanaf januari 2022 gebruik maken van de vrijstelling.
Kwetsbare werknemers
Het is uiteraard mogelijk dat werknemers met een kwetsbare gezondheid liever nog een tijd vanuit huis blijven werken. Staatssecretaris Wiersma roept werkgevers op werknemers de ruimte te geven een nieuwe balans te vinden en met elkaar afspraken te maken. Daarbij is van belang dat op de werkgever de wettelijke plicht rust om een veilige werksituatie te creëren.
Wanneer het werken op locatie een reëel risico voor de gezondheid van een kwetsbare werknemer met zich brengt, kan het een optie zijn om nog niet van deze werknemer te verlangen dat weer op locatie wordt gewerkt. Maar afhankelijk van de situatie bij de werkgever moet het in veel gevallen mogelijk zijn door het treffen van passende maatregelen een veilige situatie te creëren op kantoor. Hierbij geldt: iedere situatie is uniek en de werkgever zal dan ook per geval moeten beoordelen wat een passende oplossing is. In mei van dit jaar oordeelde de rechtbank Amsterdam bijvoorbeeld dat de werkgever de angst van een re-integrerende werknemer met een hartconditie in ieder geval behoorlijk dient te adresseren.
Thuiswerkbeleid en medezeggenschap
Het (nieuwe) thuiswerkbeleid dient ter advies aan de ondernemingsraad te worden voorgelegd, indien het invoeren hiervan een belangrijke wijziging in de organisatie van de onderneming betekent. Dat is in onze ogen goed denkbaar als er structureel een nieuwe hybride vorm van werken wordt geïntroduceerd. Indien en voor zover het nieuwe beleid tot invoering of wijziging van een belangrijke technologische voorziening leidt, dient de ondernemingsraad hierover (ook) om advies te worden gevraagd. Daarnaast kan het beleid onderdelen bevatten waarmee de ondernemingsraad moet instemmen. Denk aan (de wijziging van) regels op het gebied van arbeidstijden, arbeidsomstandigheden en bescherming van persoonsgegevens.
Tot slot
Het ‘versoepelde thuiswerkadvies’ geldt nog tot in ieder geval 1 november. Maar binnen de huidige kaders kunnen werkgevers en werknemers alvast van start met nieuwe hybride werkvormen en het opstellen van beleid op dit vlak. Wij adviseren u graag over de vormgeving hiervan.
Heb je nog vragen over het ‘versoepelde thuiswerkadvies’, neem dan gerust contact op met Eylard van Fenema en/of Marieke Opdam.
