Een klassiek voorbeeld van verhaalsfrustratie?
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 3 mei 2022
Het Finse bedrijf X heeft een machine bij bedrijf Y afgenomen. De machine voldeed niet aan de verwachtingen van X, hetgeen in Finland heeft geleid tot een gerechtelijke procedure. Een tijd later wijst de Finse rechter vonnis, waarin is bepaald dat bedrijf Y een aanzienlijk bedrag aan X moet betalen (meer dan 400.000,-). Y komt het vonnis echter niet na. Wel betaalt zij andere schuldeisers en vervolgens worden de activa en activiteiten van Y overgeheveld naar een andere entiteit. Y neemt vanaf dat moment geen nieuwe opdrachten meer aan. Dit terwijl de jaarcijfers van Y over de voorafgaande jaren goed waren.
Dit arrest is een klassiek voorbeeld van verhaalsfrustratie. In het algemeen is het niet zo dat een onderneming niet selectief zou mogen betalen. Uitgangspunt is dat een onderneming, buiten het geval van beslag of insolventie, vrijelijk mag bepalen aan wie zij betalingen verricht. De onderneming, en daarmee ook haar bestuurder, is op zich niet gehouden om schuldeisers op een gelijke manier te behandelen. De Hoge Raad heeft echter al in 1988 bepaald dat deze regel niet zonder uitzondering is (ECLI:NL:HR:1998:ZC2669). Het betrof in dat arrest een onderneming die werd gestaakt, waarna onvoldoende actief beschikbaar was om alle schuldeisers geheel te betalen. Geoordeeld werd dat in zo’n geval niet gekozen mag worden om bepaalde, tot dezelfde groep als de vennootschap zelf behorende, schuldeisers wel te betalen en andere schuldeisers onbetaald te laten (selectieve non-betaling). Dit is slechts anders als de vennootschap kan aantonen dat het geven van een voorkeursbehandeling aan bepaalde schuldeisers in het specifieke geval gerechtvaardigd was.
In onderhavig arrest heeft Y niet kunnen aantonen dat de betalingen die zij wel aan de overige schuldeisers heeft gedaan gerechtvaardigd was. Integendeel: haar bestuurders hebben direct na een veroordelend vonnis activa weggesluisd om niet aan het vonnis te kunnen voldoen. Dit terwijl zij niet in zwaar weer verkeerde. Het hof oordeelt dan ook dat de bestuurders de gerechtvaardigde belangen van onderneming X als schuldeiser stelselmatig en op grove wijze hebben miskend. Het is overigens niet zo dat Y haar activiteiten na het veroordelende vonnis hoe dan ook niet had mogen herstructureren. Dat mocht, als zij daarbij maar rekening had gehouden met de verplichtingen die uit het vonnis voortvloeiden. Hier is echter duidelijk dat Y dat bewust niet heeft gedaan.
Wilt u hier meer over weten? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!
Klik hier voor de uitspraak:
Selectief betalen en het wegsluizen van activa
