Bewijsbeslag mogelijk in niet IE-zaken
Bewijsbeslag mogelijk in niet IE-zaken
Hoge Raad 13 september 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ9958
De voorzieningenrechter heeft de Hoge Raad de volgende prejudiciële vraag voorgelegd: ‘is bewijsbeslag ook mogelijk bij niet-IE-zaken?’. Over deze vraag heeft in de rechtspraak en literatuur tot op heden verdeeldheid geheerst. De Hoge Raad beantwoordt deze vraag nu met ‘Ja’ en geeft richtlijnen voor de uitvoering van dit bewijsbeslag.
Bewijsbeslag mogelijk
Bij geschillen over intellectuele eigendomsrechten gaf de wet al de mogelijkheid van een bewijsbeslag. Mogelijke bewijsstukken kunnen in bewaring worden genomen om te voorkomen dat deze ‘weg zouden raken’. Voor niet IE-zaken bestaat deze wettelijke mogelijkheid niet, maar via de algemene regels van het beslagrecht werd de weg naar het bewijsbeslag wel gezocht, en in lagere rechtspraak ook regelmatig gevonden. Probleem was dat rechters zeer verschillend met het leerstuk omgingen, zodat de slagingskansen van dergelijke vorderingen niet goed te voorspellen waren. Nu schept de Hoge Raad duidelijkheid: artikel 730 Rv (beslag op goederen/zaken) in combinatie van artikel 843a Rv (recht op inzage in bescheiden) bieden voldoende grondslag voor bewijsbeslag.Binnen redelijke grenzen
In dit arrest geeft Hoge Raad een aantal richtlijnen die ertoe strekken het bewijsbeslag “met adequate, en effectieve waarborgen te omringen en willekeurige inmenging en misbruik te voorkomen, en om ervoor te zorgen dat eventuele schadelijke gevolgen daarvoor voor de wederpartij of de derde onder wie de beslaglegging plaatsvindt, binnen redelijke grenzen blijven”.Richtlijnen
Deze richtlijnen die de Hoge Raad geeft zijn de volgende:- Het verzoek moet voldoen aan de eisen van artikel 843a Rv;
- De artikelen 1019a lid 1 en 3, 1019b lid 3 en 4 en 1019c Rv zijn voor zover nodig overeenkomstig van toepassing;
- De beslaglegging mag niet ontaarden in een fishing expedition. Verzoeker moet dus voldoende specifiek omschrijven om welke bescheiden het gaat;
- Verzoeker moet aannemelijk maken dat een gegronde vrees bestaat voor verduistering van de bescheiden, waardoor het bewijsbeslag noodzakelijk is;
- Het bewijsbeslag geeft geen recht om de bescheiden in te zien of een afschrift te verkrijgen, de bescheiden kunnen slechts in bewaring worden genomen;
- Het verlof tot beslaglegging kan indien nodig worden gegeven zonder dat de beslagene wordt gehoord;
- De vertrouwelijkheid van de in de beslag te nemen bescheiden dient voldoende te worden gewaarborgd;
- De rechter kan de beslaglegger verplichten tot zekerheidstelling voor eventueel verschuldigde schadevergoeding;
- De met de executie belaste deurwaarder dient bij de inbeslagneming toegang te krijgen tot elke plaats.
